Adviesbureau voor energiezuinig, biobased en natuurinclusief bouwen
Zet met ons de stappen naar uw groene droomproject.

Houten gevelbekleding (Biobased)

Louro preto gevelbekleding

Gevelbekleding vormt de buitenste schil van een gebouw en is daardoor niet alleen het gezicht van een gebouw maar het beschermt ook de achterconstructie tegen weer en wind. Hout wordt vaak voor deze toepassing gebruikt. Het heeft tenslotte een natuurlijke uitstraling, is een biobased product en is circulair. De houten gevelbekleding kan in allerlei soorten en maten worden toegepast zowel verticaal en horizontaal en open en dichte bekleding. Wij nemen u mee naar de diverse oplossingen en aanverwante zaken die belangrijk zijn bij uitvoering.
Ook houten beplating kan toegepast worden als gevelbekleding. Hiervoor zijn ook een aantal zaken belangrijk die wij met u willen delen.




Meest voorkomende typen gevelbekleding
   

Horizontale gevelbekleding (rabbat)

Verticale gevelbekleding (schroten)

Rabatdelen met halfhoutse delen

Schroten met rechte of schuine sponning en halfhoutse overlap

Potdekselwerk, verzijdig geschaafd of onbekantrechte delen

Opdekwerk

Bevel siding, komt uit N. Amerika

Chanel siding, komt uit N. Amerika

Zweeds rabbat

Open gevelbekleding (7- 10 mm ertussen) met een UV folie erachter als waterkering.

Open gevelbekleding (7- 10 mm ertussen) met een UV folie erachter als waterkering.




Oppervlak glad of ruw:
Houten profielen zijn geschaafd of ruw (fijn bezaagd) te leveren.
 

Glad

ruw

Hoge eisen aan schaafkwaliteit

Betere hechting verfsystemen

Vergrijzen gaat sneller maar wel gelijkmatiger

Minder kans op bladders bij zachte houtsoorten


Verhoogde kans op vuilhechting met name zonder afwerking



Brandeigenschappen:
De brandeigenschappen van gevelbekleding moeten voldoen aan de eisen van het bouwbesluit. De brandeigenschappen kunnen rekenkundig bepaald worden of geclaimd worden door verwijzing naar CWFT tabellen. In het algemeen kunnen we stellen dat als brandklasse B wordt gevraagd zal al het hout brandwerend behandeld moeten worden.


accoya gevelbekleding


Eisen bouwbesluit:
Bij nieuwbouw minimaal aan klasse D. Bij een extra beschermde vluchtroute klasse B.
Bij hoge gebouwen gelden extra eisen:
- Gevelbekleding boven de 13 mtr. hoogte moet voldoen aan klasse B.
- Bij een voor woning bestemde vloer hoger dan 5 mtr. dient de eerste 2,5 mtr. van de bekleding ook aan klasse B te voldoen. Brandklasse wordt bepaald aan de hand van NEN-EN 13501-1.
- Bij een eis van klasse C of B dient ook het achterhout brandwerend behandeld te worden, zelfde als de geveldelen. Het hout niet thermisch gemodificeerd ivm schroefvastheid.
Voorbeelden brandvertragende behandeling is bijvoorbeeld Flame delay PT en Flame delay FXpro van de firma Leegwater houtbereiding. PT behandeling vereist nog een nabehandeling, FXpro daarentegen niet.



Afwerksystemen:
Het hout van gevelbekleding kan je afwerken met semi-transparante beits en/of dekkende afwerksystemen wel of niet filmvormend. Bij semi-transparante beits blijft de structuur van het onderliggende hout zichtbaar wel geeft dit een hogere onderhoudsfrequentie. Ook toepassing van oliën is een optie, dit geeft echter een korte beschermende werking. Oliën met een semi filmvormende eigenschappen rekt de onderhoudstermijnen wel op maar geeft toch ook veel onderhoud.
Toepassen van donker gekleurde filmvormende coaltings wordt afgeraden vanwege hoge temperatuurs schommelingen met alle gevolgen van dien. Ook transparante filmvormende coatings wordt afgeraden ivm veel onderhoud.
Het minste onderhoud kunt u verwachten bij fijnbezaagde delen voorzien van een dekkend verfsysteem met voldoende laagdikte, niet filmvormend.
Bij beitsen gaan dondere kleuren langer mee en tonen minder snel vergrijzing.

Vergrijzen:

bamboe gevelbekleding Project Elix, Mix architecten

De wens om te laten vergrijzen komt zeker veel voor. Het geeft een natuurlijke uitstraling en bovendien weinig onderhoud. Zonder behandeling zal het hout vergrijzen. De snelheid en de wijze waarop hangt af van de houtsoort en de maten van blootstelling aan weer – en wind. Punt van aandacht is, dat als een gedeelte van de gevel is afgeschermd zal het vergrijzingsproces daar anders verlopen dan gedeelte van de gevel wat vol in weer en wind is. Je krijgt hierdoor een wisselend beeld van de gevel wat niet fraai is. Laten vergrijzen is dus minder geschikt bij gevels met dakoverstekken en andere overkappingen. Je kan dit probleem wel ondervangen door het hout te behandelen met een voorvergrijzer. Het gedeelte in weer en wind, daar zal het grijze pigment verweren en de natuurlijke vergrijzing zal het daar overnemen. Het resultaat is een egaal gekleurde gevel.


Transportlaag.
Wanneer men hout onbehandeld toepast is het toch aan te bevelen om het hout vanaf de fabriek te voorzien van een blanke oliebehandeling, een zogenaamde transportlaag. Dit is bedoeld om de “harde” overgang van onbehandeld hout naar buiten te verzachten en om vuil tijdens de bouw niet te laten hechten. Deze behandeling zal snel verweren en dan kan het hout gaan vergrijzen.


Samenvattend: Je krijgt het minste onderhoud, in het geval van afgewerkte gevelbekleding, bij:
- Houtsoort met een geringe krimp- en zwelgedrag.
- Noord en oostgevel
- Dakoverstekken
- Dekkend afgewerkt op fijnbezaagd oppervlak (of drie lagen beits)
- Bij dekkende afwerking: lichte kleur op het zuiden.
- Hout afschuinen of ronden.
- Bij beitsen gaan donkere kleuren langer mee.


Houtsoorten:
Als je massief hout toepast aan de gevel is het belangrijk dat de duurzaamheid van het hout voldoende is. Het moet namelijk in de hoogste twee klassen vallen namelijk 1 of 2 om toegepast te kunnen worden. Bovendien is het belangrijk dat het hout kunstmatig teruggedroogd is ook als het onbehandeld wordt toegepast. Je voorkomt hiermee het kromtrekken en overmatig krimpen van het hout. Verder moet het hout voorzien zijn van een milieukeurmerk als FSC of PEFC. Als je hout uit verantwoorde beheerde bossen toepast help je de bossen te beschermen tegen houtkap voor landbouwgrond of mijnbouw of andere toepassingen. Als er vraag naar hout is heeft het bos economische waarde en dat helpt om ontbossing tegen te gaan.
Voorbeelden van toepasbare houtsoorten:
Braziliaanse houtsoorten als: Louro gamela, Louro preto, Sucupira amarela, Sucupira vermelho. Daarnaast ook houtsoorten als Guariuba en Cumaru.
De meest bekende houtsoort is misschien wel Western red ceder. Dit is licht in gewicht, duurzaam en vergrijsd mooi egaal.
Gemodificeerde houtsoorten zijn ook heel goed toepasbaar vooral met een behandeling omdat het hout weinig werkt. Voorbeelden zijn Thermowood, Thermisch gemodificeerd Fraké, Ayous en chemisch gemodificeerd Accoya.

Louro preto.webp (93.77KB)
Louro preto.webp (93.77KB)
Louro gamela.webp (106.48KB)
Louro gamela.webp (106.48KB)


                                      Cumaru gevel


Plaatmateriaal als gevelbekleding:
Plaatmateriaal wordt veel aan de gevel toegepast voor dakoverstekken, paneelvullingen, buitenplafonds e.d. De belasting op het plaatmateriaal kan hoog zijn, het is daarom zaak op de juiste wijze te verwerken en aan te brengen.


Ventilatie en dilatatie.

Basisprincipe is dat alles wat buiten de waterkering wordt aangebracht dient geventileerd te worden. In uitwerking hiervan gelden de volgende richtlijnen:
- Een regelwerk achter het plaatmateriaal, tussen de waterkering en het plaatmateriaal. Deze moet verticaal aangebracht worden. Wanneer dit niet kan dan eerste horizontaal en daarna verticaal.
- Zorg voor voldoende ventilatie aan boven- en onderzijde van het geveldeel.
- Het plaatmateriaal dient te voldoen aan de KVT.
- Onderlinge tussenruimte minimaal 10 mm.
- Panelen niet in verstek toepassen.
Randafwerking:
- Afronden randen R=3, hierdoor komt ook op de randen voldoende laagdikte.
- Onderzijde afschuinen voor afwatering.
- Diktekanten afwerken met een afdichter, ook de eventuele gaatjes afdichten.


Er valt natuurlijk nog veel meer te zeggen over gevelbekleding. Neem contact met ons op als u vragen heeft of ondersteuning nodig heeft op het gebied van constructie, materiaalkeuze, werkwijze e.d.